hhome

Air waybill : Malların hava nakliyatı ile taşındığını gösteren sevkiyat belgesidir.

Alongside Vessel : Kargonun rıhtıma veya gemi palangası altındaki mavnaya, gemiye

direk yüklenmek amacıyla teslimidir.

Average (Avarya) : Denizcilikte, zarar, hasar amlamına gelir. "Müşterek Avarya" ve

"Genel Avarya" gibi türleri vardır.

Particular average :Eşya hasarı demektir.

General average :Gemiyi ve kargosunu korumak amacıyla yapılan gönüllü

harcamalardır. Büyük avarya olarak isimlendirilir.

Average Adjusters : Avarya, hasar düzenleyen eksperdir.

Average Contribution : Ödenecek büyük hasar maliyetlerinin payıdır.

Average deposit : Büyük avaryanın son tasfiyesi süresince hasar düzenleyen experler

tarafından ödenecek miktarın belirlenmesidir.

Berth : Limanda veya rıhtımda geminin demir attığı yere kamyonun yüklenmesi ve

boşaltılmasıdır.

Bill of lading : Konişmento, malların özelliklerini belirten, belirlenen tekneye

yüklenmiş olan veya yüklenecek olan, bilinen mallar için taşıyıcılar tarafından verilen

belgedir.

Bunker Adjustment Factor: Denizaşırı nakliyatta, fuel oil fiyatlarındaki

dalgalanmaları hesaba katarak fiyatın hesaplanmış oranın üzerinde talep edilmesidir.

Carriage Forward : Sevkiyatın ücreti varış yerinde ödenebilir.

Certificate of insurance : Sigortacılar tarafından yayınlanan ve özel bir malın kendi

şirketlerinin sigortası altında olduğunu doğrulayan ve varış yerinde kontak kurmak

için acentalarının isimlerinin yer aldığı bir belgedir.

Charter Party : Bir teknenin tamamının veya bir kısmının kiralandığını gösteren

kontrattır.

CFR (ex C&F) : Maliyet ve taşıma

CIF: Maliyet, sigorta, navlun

CIP: Taşıma ve sigorta ödemesi

CPT : Taşıma ödemesi

Clean : Konişmentonun rezervasyonsuz olduğunun belirtilmesidir.

Clear : Gümrükten malların çekilmesidir.

Closing date : Belirlenen tekneye yüklenecek yük için, malların en son teslim

edileceği zamandır.

Commodity rate : Belirlenen havaalanları için bazı mal kategorilerinde hava

taşımasında özel düşük oranların uygulunabilmesidir.

Conference : Hisselerini birleştiren gemicilik şirketlerinin oluşturduğu kartellerdir. Bu

şekilde düzenli gemicilik hizmetlerinin belirli fiyatların altında fiyat vermelerine

müsaade etmezler.

Consignee : Gönderilen malın alıcısıdır.

Consignment : Bir nakliye belgesiyle, ağırlığı, hacmi, parsel sayısı veya görüntüsünün

tanımlandığı belirli miktardaki kargodur.

Consignment note : Belirlenmiş bir miktardaki kargo ile ilgili belgedir.

Consignor : Malın göndericisidir.

Consolidation : Aynı sevkiyatla gidecek farklı kaynaklardan gelen birçok yükün

birleştirilmesidir.

Consolidator : Normal olarak nakliyatçı firma şeklinde "consolidation" işini yürüten

firmadır.

Consular invoice : Bazı ülkelerde gümrükten mal çekmek için gerekli olan ve

konsolosluklar tarafından vize verilmesi gereken durumlarda konsolosluklar

tarafından sağlanan özel formlar üzerine hazırlanan faturadır.

Container : Bir tarafta çift kapısı olan, kolay elleçlenebilen ve emniyetli taşımayı

sağlayan alüminyum veya çelikten yapılan metal kutudur.

Crate : Tahtaların birleşmesiyle yapılmış, çivilenmiş, şeritlenmiş ve kapalı kutunun

aksine içindekilerin görülebileceği şekilde ki açık bir kutudur.

Cubic foot and cubic meter : Hacim birimidir.

Currency adjustment factor (CAF) : Amerikan dolarındaki açıklanan oranlar için

döviz dalgalanmalarını hesaba katarak, deniz taşımasındaki hesaplanmış orandan

fazla fiyat istemek (Bu düzeltme negatif anlamda da olabilir).

Dangerous goods : Uluslararası deniz organizasyonu tarafından belirlenen ve zararlı

maddeler olarak sınıflandırılan maddelerdir.

Deck : Güverte demektir, "under deck cargo" kargonun teknenin iç bölümlerine

konulmasıdır. "On deck cargo" ise ambarın üst kısımına konulmasıdır. Tehlike anında

ilk atılacak şey güverte üstündeki malzemeler olacağı için bu yüzden taşıyıcılar

herhangi bir sorumluluğu kabul etmemektedirler.

Delivery note : Eşyanın alıcısı tarafından imzalanacak olan, taşıyıcılar ve araba ile

nakledilecekler tarafından kullanılan bir belgedir. Eğer gönderilen mallar düzgün bir

sırada değilse, muhafaza edilmesi gerektiğinin belirtilmesi gerekmektedir.

Delivery order : Taşıyıcılar tarafından hazırlanan, malın alıcılarına kargonun

teslimini, aynı zamanda bir yerden diğerine kargonun geçişini sağlayan bir belgedir.

Demurrage : Gemi veya vagonun yük almak veya boşaltmak için tayin olunan

müddetten sonra alıkonulması, bunun için verilen para, tazminattır.

Destuffing : Konteyner işinde konteynerin boşaltılmasıdır.

Door-to-door : Başlangıç yerinden alıcının ayağına teslim demektir. Karayolu ve

konteyner taşımalarında en iyi şekilde yürütülmektedir.

FCL : Dolu konteyner yükü

EXW : Bildirilen fiyat ihracatçının ticari işletmesinde veya fabrikasında mallar alıcıya

teslim edildiği zaman geçerlidir.

FAS :Limanda teslim

FCA : Bu taşıma şekli özellikle multimodel taşıma sistemlerinde kullanılmaktadır.

Konteyner veya roll on-roll of gibi taşıyıcıya teslimdir.

FIO : Yükleme ve boşaltmanın deniz taşıma fiyatı içinde yer almamasıdır.

FOB : Gemi bordasında teslimdir.

FPA : Kısmi hasarın serbest bırakılmasıdır.

Feeder Service : Büyük deniz gemilerinden küçük deniz gemilerine veya mavnalara

veya bu olayın tersi olduğu zaman malların alınması veya teslimi olayıdır. Büyük

gemilerden direk servis yapabilmek çoğu kez mümkün olmamaktadır.

FIATA : Uluslararası Yük Taşıyıcıları Federasyon Birliğidir.

FIATA B/L : Üstteki federasyona ait bir taşıyıcı firma tarafından düzenlenen belgedir.

Floating Policy : Dalgalı sigorta poliçesi, sigortacı ve sigortalı arasında kalıcı bir

sigortanın yapılmasıdır.

Forwarding Agent (or forwarders) : Satıcı, alıcı ve taşıyıcılar arasında bir aracı görevi

yapan forwarderlar belirlenen prensipler çerçevesinde belgelerle belirtildiği üzere ön

taşımayı veya gemiye yüklemeyi düzenlerler.

Harbour dues : Liman imkanlarından faydalanmak için zorunlu vergilerdir.

Haulage : Karayolu taşımacılığıdır.

Haulage contractor : Karayolu taşıyıcısı

Heavy Lift Changes : Birim başına belli bir ağırlık limitinin üzerindeki parçaların

yüklenmesi, boşaltılması ve hareket ettirilmesi için ilave ücretlerdir. Bu ücretler liman

teçhizatı ve imkanlarına göre değişmektedir.

Hold : Kargonun yerleştirildiği ticari gemilerin güvertelerinin altındaki

ambardır.

IATA : Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği

IMO (önceden IMCO) : Uluslararası Denizcilik Organizasyonu. Organizasyonun

görevleri arasında tehlikeli maddelerin sınıflandırılması, uyulması gereken kuralların

tesbit edilmesi, ticari ülkelerin taşımacılıkla ilgili kurallarının yayınlanması yer

almaktadır.

Incoterms : Uluslararası Ticaret Odasının ticari terimlerin yorumlanması ile ilgili

yayını

Jettison : Tehlike anında gemiyi hafifletmek amacıyla eşyanın denize atılması

Joint Cargo : Birleştirilmiş kargo

Lay-day : Bir teknenin yükleme ve boşaltılması için izin verilen zaman

LCL : Konteyner yükünden daha az yük olması

Legalized invoice : Satıcının kendi hazırladığı başlıklı formlar üzerine hazırlanan

fatura. Bazı ülkelerde gümrük işlemleri sırasında gerektiğinde konsolosluk tarafından

onaylanması gerekmektedir.

Letter of credit : Kısaca L/C olarak adlandırılan kredi mektubudur veya bankalar

tarafından yayınlanmakta ve alıcı ile satıcı arasında aracılık yapmaktadır.

Lighter : Gemi boyunca yerleşen ve kargonun yüklenmesini veya boşaltılmasını

sağlayan mavnaya denmektedir.

Lighterage : Mavna Ücreti

Lift-can : Metalik konteynerlere göre daha büyük fakat tahtadan yapılma ve genellikle

mobilyaların naklinde kullanılan bir kutudur.

Longshoreman : Gemi boşaltma ve yükletme gibi liman işlerinde kullanılan işçi.

Manifest : Manifesto, kaptan tarafından gümrük idaresine gemideki malları bildirmek

üzere verilen liste, gümrük beyannamesi, yük senedi,

Markings : Paketler ve kutular üzerine yapıştırılmış, gönderilen malı tanımlamaya

yarayan sembol, harfler ve şekillerdir.

Measurements : Paketlerin yükseklik, uzunluk ve genişliğini veren ölçümlerdir.

Genellikle paketin veya gönderilen yükün hacmini bulmak için kullanılır.

Minumum freight : Ufak bir yükün taşınması için taşıyıcılar tarafından alınacak en az

miktardaki ücret

Negotiable : Bir mala veya değere konu olan bir belgenin ciro edilebilir olduğunu

gösterir.

Non negotiable : Malın konusu olmayan bir doküman veya ciro edilebilir bir belgenin

sureti non negotiable bir belgedir. (Havayolu faturası ciro edilemez bir belgedir)

Notify address : Konişmentoda isim ve adres yerine malın alıcısının isminin yer

almadığı fakat eşyaların varış yerinde taşıyıcının acentası tarafından kime

gönderileceğinin belirtilmesidir.

On board B/L : Konişmentonun üzerinde eşyaların uygun bir şekilde yüklendiğinin

doğrulanmasıdır.

Outturn report : Boşaltma limanında oluşturulan ve bir tekneden boşaltılacak olan

malların listesidir.

Pallet : Sağlam tahtadan yapılmış, forklift ile taşınmaya müsait bir paketleme aracıdır.

Payload : Demiryolu, karayolu veya havayolu ile yapılan taşımada yerleştirilen

kargonun toplam ağırlığı.

RAG : Sınırlı konular rehberi, havayolu ile taşımada IATA tarafından tehlikeli

maddelerin kabul koşulları ve taşınması, etiketlenmesi, paketlenmesi gibi konuları

içeren bir yayındır.

RAG decleration : Satıcı tarafından imzalanan ve tamamlanan suret şeklinde

hazırlanan bir deklarasyon belgesidir.

Reefer : Soğuk hava konteyneri

Restricted cargo : Tehlikeli maddeler veya taşınması belirli kuralların yerine

getirilmesiyle mümkün olabilecek kargodur.

Right of recourse : Hatalı bir duruma karşı tazminat için talep hakkıdır. Malın alıcıları

hatalı taşıma olayında kayıtlı itiraz mektubunu göndererek sigortacıların itiraz hakkını

saklı tutmak zorundadırlar.

Skid : Genellikle metalik olan kaldırmaya ve yerleştirmeye müsait özel çerçevedir.

SRCC : Sigortacılık terminolojisindeki kısaltmadır. (Grevler, kargaşalar-Hükümetle

ilgili kargaşalar). Bu riskler "Tam risk" poliçelerinde yer almamaktadır ve "Savaş

riskleri" olarak ayrıca belirtilmelidir.

Stevedores : Gemilerin ambarlarında uygun kargo yerleştirmesinde uzmanlaşmış

liman işçileri.

Storage : Depolama

Stowage : Gemi ambarlarına veya konteynere yükleme anlamına gelmektedir.

Stower : Gemi ambarlarına yükleme işini düzenleyen liman işçileri

Stuffing : Konteynere yükleme

Subrogation : Itiraz haklarının başka bir tarafa naklidir.

Surveyor : Gemicilikte ve sigortacılıkta hasarlı malları irdeleyen ve detaylı bir rapor

hazırlayan ekspere denir.

Survey report : Eşyaların gördüğü zararı tanımlayan ve sigorta acentası tarafından

hazırlanan detaylı bir rapordur.

Tackle : Palanga, zincir

Tally clerks : Dokümanlarda verilen tanımlamaya kargo ve paketlerin uygunluğunu

kontrol eden şahıslardır.

Through B/L : Konişmento, belirlenen iki yer arasındaki taşımayı içermektedir. Fakat

seyahat esnasında bir transferi içermemektedir.

Through rate : Konişmentoda belirtilen malların nakli için mallarla ilgili taşıma

ücretlerinin toplamıdır.

Transshipment : Uygun bir limanda bir gemiden diğerine yükün transferidir.

Underdeck : Kargonun yüklendiği ambar. Taşıyıcılar gemi güvertesinde taşınan

mallar için sorumluluğu reddederler.

Underwriter : Sigortacıdır.

Warehouse : Antrepo, sevkiyat beklerken kargonun ambarda depolanmasıdır.

Bended warehouse : Transit olan kargonun veya gümrükten çekilmeyi bekleyen

kargonun gümrük kontrolu altında bulunduğu antrepolardır.

Waybill : Eşyaların sevkiyatını içeren belgedir

Wharf : Rıhtım, iskele

Wharfage : Iskelenin yük boşaltma veya depolama için kullanılması, iskele ücretidir.

W/M : Ağırlık/ölçüm. Deniz taşıma ücretlerinin hesaplanmasına baz olmak kaydıyla,

geminin isteğine göre ağırlık ve ölçüm esasının belirlenmesidir.